‘Pionieren zit in ons DNA’
LUX Den Haag is een van de pioniersplekken van de Protestantse Kerk Den Haag, waarmee wordt ingezet op kerkvernieuwing. Op 14 december wordt het vijfjarig bestaan van LUX gevierd met een feestelijke middag in de Grote Kerk. Coördinator Rik Zwalua is vanaf het begin de drijvende kracht achter de pioniersplek.
De diverse pioniersplekken in Den Haag zijn ontstaan vanuit de wens om stadsgenoten meer bij de kerk te betrekken: zowel zij die van oorsprong niet zo vertrouwd zijn met het christelijk geloof als zij die niet per se (meer) naar de kerk gaan, maar wel behoefte hebben om op een nieuwe manier hun geloof te beleven. In 2019, toen LUX Den Haag werd opgericht, was Rik Zwalua beleidsmedewerker aan de Haagse Hogeschool. Daarnaast ging hij parttime aan de slag om de pioniersplek van de grond te krijgen. Juist op het moment dat het allemaal vorm begon te krijgen, brak de coronacrisis uit. Na een periode van internetmeetings, die eigenlijk niet erg geschikt zijn als pioniersbijeenkomsten, begon Zwalua met een goed beluisterde podcast, waarbij hij telkens een gast aan het woord liet.
Religieus dakloos
Pas na de coronacrisis kwam de pioniersplek echt goed van de grond. In eerste instantie richtte men zich op jonge mensen, millennials die ‘religieus dakloos’ waren geworden. Inmiddels kent LUX een diverse deelnemersgroep qua leeftijd, afkomst en gezindte. ‘Het heeft niet zoveel zin om mensen bij andere geloofsrichtingen vandaan te halen’, aldus Zwalua. ‘Het doel is om in de breedte het fundament van de kerk te verstevigen.’ Men begon klein, met bijeenkomsten en workshops naar aanleiding van bijvoorbeeld een filosoof of kunstwerk. ‘Of we spraken over wat volgens de deelnemers bijvoorbeeld echte vriendschap is, of hoop’, vertelt Zwalua. ‘Daarbij is een open houding belangrijk, en een zodanige sfeer van onderling vertrouwen dat iedereen zich vrij voelt een eigen antwoord te formuleren.’
‘We proberen steeds
een nieuwe insteek
te vinden’
Uit deze bijeenkomsten is de LUX Academy ontstaan. Onder deze naam worden tal van lezingen, workshops en discussiebijeenkomsten georganiseerd. Vaak worden hier bekende personen bij betrokken, recent bijvoorbeeld Rosanne Hertzberger. De bijeenkomsten worden dan ook doorgaans goed bezocht. ‘Gaandeweg merkten we echter dat er ook behoefte bestond aan meer persoonlijk contact. Daarom is er een poot aan de pioniersplek toegevoegd, LUX Community. Hierin staat het onderling contact centraal, en onder deze vlag worden diverse, meer informele bijeenkomsten en vieringen georganiseerd. De beide onderdelen worden elk door een eigen kernteam georganiseerd en ook de deelnemers verschillen, al is er ook wel overlap.’
Organische ontwikkeling
Er zijn in de loop der jaren heel wat ontwikkelingen geweest en ook verandert de insteek voortdurend. ‘Steeds stromen mensen uit en haken weer andere mensen aan. Verschillende deelnemers kregen bijvoorbeeld op een gegeven moment kinderen, dus daar moet je op inspelen. We laten de pioniersplek zich organisch ontwikkelen en proberen steeds een nieuwe insteek te vinden. Het pionieren zit in ons DNA. Ik ben dankbaar voor de afgelopen vijf jaar, ik denk dat we terug kunnen kijken op een succesvolle, dynamische periode. Bestuurlijk gaat binnenkort het een en ander veranderen, maar ik hoop en verwacht dat we het pionieren niet zullen verleren.’
Edwin Fagel
Het programma van de jubileumviering op 14 december is te vinden op luxdenhaag.nl
Bij de foto: Rik Zwalua (r) en kunstenaar Mattia Papp bij de keramische werken die Papp maakte bij de serie Zeven wegen naar compassie die LUX in 2023 organiseerde.
(foto: Tom van den Dool)