Unieke vroege viering
Met Pasen naar de kerk? Tip voor echte vroege vogels: de paaswake in de Maranathakerk. Welkom bij een bijzondere traditie.
Je moet er ontiegelijk vroeg je bed voor uit, maar dan beleef je iets: de paaswake in de Maranathakerk. Het is een ervaring waarbij alle zintuigen worden geprikkeld. Wel een lange zit trouwens, zo’n anderhalf uur. Maar na afloop geurt de koffie met zoete lekkernijen, en even later zit iedereen aan een feestelijk paasontbijt met krentenbrood en gekookte eitjes.
Lichtcirkel
Het begin is even voor zessen op het intieme pleintje voor de kerk. Idealiter is het dan nog pikkedonker, zodat je elkaar amper ziet. De tientallen bezoekers staan in een wijde kring. In het midden brandt een vuurkorf. Dan geven ze elkaar een kaarsje door, onder het uitspreken van de woorden: ‘Het licht der wereld.’ De aanwezigen krijgen nu een gezicht. Als de lichtcirkel rond is, loopt iedereen, de drager met de nieuwe grote paaskaars voorop, de kerk binnen. Die is ook nog donker en zal dat nog even blijven. Ondertussen klinkt muziek.
Waterkruisje
‘Mijn voorganger Willem van der Zee heeft de paaswake ingesteld’, zegt emeritus predikant IJjo Akkerman. ‘Toen ik in 1983 in Den Haag kwam, bestond hij al. Aan de rijke liturgie – muziek en gesproken woord, geloofsbelijdenis en avondmaal – heb ik één element toegevoegd. Wie voor de doopgedachtenis in processie langs het doopvont loopt, kan zichzelf desgewenst een waterkruisje op het voorhoofd tekenen. Dat maakt het ritueel nog intenser.’
‘Alles wat gebeurt
is heel zintuiglijk,
bijna on-protestants’
Voor Mark van der Laan, sinds enkele jaren predikant van de Maranathakerk, is de paaswake persoonlijk een dierbaar moment in het jaar. Hij spreekt van een volgens hem ‘unieke kerkdienst’, vol symboliek en van grote communicatieve kracht. ‘Alles wat er gebeurt, is heel zintuigelijk. Bijna on-protestants. Dit moet je een keer meegemaakt hebben. Ik gun iedere Hagenaar onze paaswake.’
Wie zou verwachten dat overal vroege paaswakes gehouden worden, vergist zich. In de meeste kerken vindt de paaswake op de avond voor Pasen plaats. Het is aan Willem van der Zee te danken – schrijver van populaire theologische boeken, die dertig jaar geleden is overleden – dat zijn Haagse vondst de tijd heeft doorstaan. Hij verstond de kunst, zeggen mensen die hem hebben gekend, om christenen in beweging te krijgen. Zelfs als dat moest op de vroege ochtend van Pasen.
Jan Goossensen