Ds. dr. Martin L. van Wijngaarden
5 februari 1966 – 13 oktober 2024
We zijn verbijsterd en geschokt door het plotselinge overlijden van onze predikant, betrokken lid van
de kerkenraad en deelnemer aan de Haagse Gemeenschap van Kerken. We hebben Martin slechts
een jaar in ons midden gehad. In deze te korte tijd liet hij een onuitwisbare indruk achter: een warme persoonlijkheid; creatief, energiek en muzikaal; een betrokken en wijs bestuurder. Martin liet meermalen weten dat hij de ontvangst en het verblijf in Den Haag ervoer als een warm bad. Ons medeleven gaat in het bijzonder uit naar zijn moeder, vrouw en zoon.
Martin van Wijngaarden (1966) groeide op in een kerkelijk meelevend gezin in Rotterdam en later
Tiel. Zijn ouders waren van huis uit Nederlands Hervormd, maar raakten in de Betuwe actief
betrokken bij de Lutherse Gemeente. In een interview in Samenklank verwoordde Martin die
verhouding als volgt: ‘Voor mij zijn calvinisme en lutheranisme nog altijd de twee pijlers onder
hetzelfde geloof. Ik profileer me het liefst als protestant, ook al omdat de lutheranen in Nederland
vanaf het begin een calvinistische inslag hadden. Gekscherend zeggen we weleens dat je lutheranen
moet beschouwen als gereformeerd-light.’ Martin studeerde in Utrecht kerk- en
dogmengeschiedenis, om daarna aan het Evangelisch-Luthers Seminarium in Amsterdam de
aanvullende tweejarige predikantenopleiding te volgen. In 1991 werd hij voorganger in Amsterdam,
in een stadswijk waar hervormden, gereformeerden en lutheranen als eersten tot een fusie zouden
besluiten. Precies tien jaar later volgde de overstap naar zijn geboortestad Rotterdam, waar de
lutherse regiogemeente zijn tweede werkplek werd. In 2023 maakte hij de overstap naar de
Protestantse Kerk Den Haag, als predikant van de Abdijkerk te Loosduinen.
Martin van Wijngaarden had naast een kerkelijke ook een academische loopbaan. Als kerkhistoricus
heeft Martin zich vooral verdiept in religieus erfgoed. Zijn proefschrift (2016) handelt over luthers avondmaalgerei ‘als identiteitsdrager van een godsdienstige minderheid’. In mei 2024 kwam zijn boek ‘Nederlandse Lutheranen en hun omgang met de Augsburgse Confessie’ uit. Deze studie schreef hij ter voorbereiding op de 500ste verjaardag van dit belijdenisgeschrift in 2030. Hij had plannen voor andere publicaties.
Martin van Wijngaarden hoopte samen met zijn collega’s te werken aan nieuwe vormen van kerk-
zijn, in het bijzonder voor jongvolwassenen. Twee andere passies waren liturgie en kerkmuziek. In
dat ene jaar heeft Martin ons volop laten zien wat hij aan kwaliteiten in huis had, niet alleen rond
liturgie en kerkmuziek maar ook rond het samen zoeken naar eigentijdse vormen van kerk-zijn, zijn
aandacht volle pastoraat en zijn bestuurlijke wijsheid. Uit de grote verslagenheid na zijn overlijden,
blijkt ook hoe geliefd hij was in de gemeenschap rond de Abdijkerk en in de wijkgemeente Zuidwest,
maar ook in de Algemene Kerkenraad van Protestantse Kerk Den Haag en in de Haagse Gemeenschap
van Kerken. We hadden hem zo graag langer in ons midden gehad. Wat zullen we Martin missen.
De afscheidsdienst vond plaats op zaterdag 19 oktober in het gebouw dat Martin zo lief was geworden: de Abdijkerk in Loosduinen. Het werd een indrukwekkende en tegelijk ontroerende dienst. Ds. Trinette Verhoeven leidde de dienst. Martin had al in een eerder stadium de gewenste invulling van zijn afscheid uitvoerig beschreven. In de liederen die er zijn gezongen en de gehouden toespraken herkenden we helder zijn geloofsbeleving en zijn inspirerende professionaliteit als predikant!
Den Haag, 20 oktober 2024 Meindert Burema en David Renkema