Into the Wild
Steeds meer mensen trekken met hun rugzak de natuur in, langs pelgrimswegen en wandelpaden, op zoek naar rust, verdieping, herstel en groei. Het is een dankbaar onderwerp voor veel boeken en films. Predikant Gerco Lock ziet deze film als een metafoor voor de groei van jongeren naar volwassenheid en naar verschillende vormen van vrijheid.
De jonge Chris McCandless verbreekt na het afronden van zijn examens alle bindingen met zijn familie, zijn omgeving en zijn bezittingen. Als een moderne Abram verdwijnt hij met de noorderzon. Op zoek naar de ultieme vrijheid trekt hij kriskras door de Verenigde Staten. Twee jaar later wordt hij dood gevonden in de wildernis van Alaska. Zo verloopt – snel verteld – de film Into the Wild.
De film is actueel en indringend. Het gaat niet over een doorsnee backpacker. Vanaf de eerste scene voel je aan dat Chris’ leven afloopt. Alhoewel ‘afloopt’ niet het goede woord is. Want hij sterft als iemand die volwassen is geworden en die echte vrijheid heeft gevonden.
Vrij van
Deze zoektocht naar vrijheid is herkenbaar, zeker in de vakantieperiode. Op reis gaan brengt vaak ook een vorm van bezinning op gang. Want welke kampeerder heeft zich, lopend met een wc-rol onder de arm of met slechts enkele shirtjes in een koffer, nooit afgevraagd waarom er de rest van het jaar zoveel meer spullen nodig zijn? En waar ben je al die andere weken toch zo ontzettend druk mee? In welke verplichtingen zit je gevangen? Waarin vind je als mens vrijheid?
‘Wie vrij is
‘tot’ de ander
kan echt liefhebben’
Bij Chris McCandless worden deze vragen in extremis uitgediept. Hij wil niet langer deel uitmaken van een verziekte consumptiemaatschappij. Zijn auto rijdt hij meteen al de woestijn in, zijn spaargeld gaat naar het goede doel en zijn laatste geldbiljetten verbrandt hij. Zonder die ballast wil hij leven. Gedurende de film is Chris’ verblijf in Alaska te zien, afgewisseld met flashbacks van de jaren daarvoor. Je leert hem gaandeweg kennen als iemand met een beroerde jeugd. Zijn ouders leefden met leugens, ruzie en werden gedreven door geldbejag. Het lukt de jonge Chris ogenschijnlijk gemakkelijk om vrij te zijn van bezit en relaties. Hij leeft op bij de mensen die hij onderweg ontmoet, maar bindt zich niet en trekt steeds verder. Zijn ultieme doel is één worden met de natuur en kunnen overleven op het meest zuivere en onbedorven natuurgebied van zijn continent: Alaska.
Vrij tot
Na een lange periode van liften, rondzwerven, ontmoeten en hier en daar werken, passeert Chris het laatste hek van de bewoonde wereld. Hij gaat de natuur in. Hij is vrij van alles wat hem bond. Maar daar eenzaam levend in een verlaten bus ontdekt hij ook dat ‘vrij zijn van’ tekortschiet. Bij de christelijke schrijver Lev Tolstoj leest hij over ‘vrij zijn tot de ander’. Wie alle banden doorbreekt is wel vrij ‘van’, maar vindt geen liefde meer. Wie vrij is ‘tot’ de ander, kan echt liefhebben. Wanneer dit tot hem doordringt, wil Chris teruggaan naar de bewoonde wereld. Maar de rivier die hij maanden terug overstak, is door smeltwater te breed geworden. Na een verkeerde plant te hebben gegeten, gaat hij onherroepelijk zijn dood tegemoet. In de kantlijn van een boek schrijft hij met zijn laatste krachten: ‘Geluk is pas geluk als het gedeeld wordt.’ Met dat volwassen inzicht sterft hij, zó liggend in de bus dat hij door een raampje opkijkt naar de hemel.
Gerco Lock
Predikant van de Bethelkerk in Scheveningen
Into the Wild is te zien via pathe-thuis.nl
Fotografie: JPLenio via Pixabay