Burgerschapsvorming in de praktijk
Het kabinet wil geen geld meer uittrekken voor de maatschappelijke diensttijd voor jongeren. Desondanks heeft het Haagse ROC Mondriaan besloten ermee door te gaan. Volgens projectleider Michiel Steegers is de maatschappelijke impact groot. En ook voor de persoonlijke ontwikkeling van studenten is deze diensttijd van groot belang.
Tijdens de vorige regeerperiode werd door het CDA en de ChristenUnie een verplichte ‘maatschappelijke dienstplicht’ voorgesteld; jongeren zouden zich verplicht gaan inzetten voor de maatschappij. Tijdens de opzet van het programma kwam vrijwilligheid veel meer centraal te staan: studenten konden zelf al dan niet voor een maatschappelijke diensttijd kiezen. Aanvankelijk werd het programma ondergebracht bij het ministerie van Volksgezondheid, inmiddels valt het onder het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Talentontwikkeling
Michiel Steegers is bij ROC Mondriaan projectleider maatschappelijke diensttijd (MDT). ‘De MDT daagt jongeren uit om iets voor een ander te doen’, stelt hij. ‘Daarmee worden zij uit hun eigen bubbel gehaald: ze komen in aanraking met personen en situaties die ze normaal gesproken niet zouden tegenkomen. Daarmee doen ze tegelijk aan talentontwikkeling: ze bouwen een netwerk op en leren sociale vaardigheden, zoals bijvoorbeeld het opbellen van mensen die ze niet kennen. De MDT is kortom essentieel voor de ontwikkeling van jongeren tot burgerschap, een kerndoel van het onderwijs.’
Hoe ziet het programma er in de praktijk uit? Steegers: ‘ROC Mondriaan werkt samen met tal van organisaties en instanties. Na een oriënterende periode van twintig weken, waarin de diverse thema’s worden behandeld, komen de studenten voor de vraag te staan waarvoor ze zich willen inzetten en hoe: welke thema’s raken hen? We hebben op dit moment tachtig zogeheten doe-plekken, waar de studenten kunnen aankloppen en waar ze zich kunnen aansluiten bij een bestaand project. Denk daarbij aan thema’s als eenzaamheid onder ouderen, dakloosheid, armoede en gehandicaptenzorg. Maar de studenten zijn vrij in hun keuzes en worden gestimuleerd om zich buiten de gebaande paden te begeven om zelf een thema of project aan te dragen.’
‘De maatschappelijke
diensttijd verdient
zichzelf vaak terug’
Bingo
Een van de deelnemende studenten is Wasim Bouzaidi. Tijdens de MDT merkte hij het leuk te vinden om evenementen te organiseren. Onder begeleiding van ROC Mondriaan heeft hij de oriënterende fase afgelegd. Na zijn keuze voor de organisatie van activiteiten kwam hij in aanraking met diverse organisaties. Eerder organiseerde hij een spelletjesmiddag bij het Leger des Heils. Op de dag dat we hem spreken is hij bezig met een bingo voor het kinderziekenhuis in Leiden. ‘Dat zijn leerzame ervaringen’, zegt hij. ‘Ik vind het erg leuk om te doen, ook omdat de deelnemers er zoveel plezier aan beleven.’
In het kader van de bezuinigingen heeft het kabinet-Schoof de MDT (waar 200 miljoen euro mee was gemoeid) geschrapt. ‘We hebben het programma in de afgelopen periode zodanig neergezet dat het zonde zou zijn er nu mee te stoppen’, vindt Steegers. ‘Gelukkig was de aanvraag voor de financiering van de komende drie jaar al goedgekeurd, dus we kunnen voorlopig door. In de tussentijd gaan we op zoek naar andere manieren van financiering. Ik vind sowieso niet dat de MDT afhankelijk moet blijven van subsidies. Het gaat met name om de financiering van de tijdsinvestering, de overige kosten vallen wel mee. Als je het puur financieel bekijkt, hebben we overigens vastgesteld dat de MDT zichzelf in veel gevallen terugverdient en vaak zelfs geld genereert.’
Edwin Fagel
Wie een bijdrage wil leveren door bijvoorbeeld een doe-plek aan te bieden, wordt uitgenodigd contact op te nemen met Michiel Steegers via m.steegers@rocmondriaan.nl
Bij de foto: Wasim Bouzaidi (midden) met medestudent Daiko leidt een bingo in het kinderziekenhuis. Het spel wordt via een live verbinding gespeeld omdat de deelnemers in aparte kamers liggen.